Reakcje biochemiczne, które przebiegają cyklicznie i łańcuchowo i regulowane są przez hormony, witaminy, układ nerwowy oraz enzymy, nazywamy metabolizmem. To bardzo skomplikowany zespół procesów, który w dużym stopniu odpowiada za nasze zdrowie. Wystarczy jedna drobna „awaria” w całym tym skomplikowanym systemie, a jedna z reakcji przebiega nieprawidłowo lub nie przebiega wcale. Wówczas mówimy o chorobie metabolicznej.
Pierwotnych przyczyn wielu chorób metabolicznych nie udało się poznać, a osoby chorujące nie miały wpływu na zachorowanie. Jednak istnieje kilka zaburzeń, do których powstania przyczynia się niezdrowy styl życia. I to właśnie one są ogromnym zagrożeniem dla zdrowia społecznego – obecnie największym wyzwaniem wysokorozwiniętych społeczeństw. Jakie choroby metaboliczne znacząco przyczyniają się na słabej jakości życia oraz do przedwczesnych śmierci?
Cukrzyca typu II i hipercholesterolemia – najgroźniejsze choroby metaboliczne
Cukrzyca typu II oraz podwyższone stężenie cholesterolu we krwi to dwie najczęściej diagnozowane i bardzo niebezpieczne dla zdrowia i życia zaburzenia metaboliczne. Podwyższony poziom cukru oraz podwyższony poziom cholesterolu (najczęściej wraz z podwyższonym poziomem trójglicerydów) są wynikiem nieodpowiedniej diety i braku aktywności fizycznej. Zbyt wysoka podaż węglowodanów prostych, które znajdziemy nie tylko w słodyczach, ale również w przetworzonej żywności i fast-foodach oraz zbyt duże spożycie tłuszczów zwierzęcych oraz tłuszczów trans w połączeniu z siedzącym trybem życia prowadzą do zaburzeń metabolicznych, które najczęściej idą w parze z nadwagą i otyłością. Chociaż skala diagnozowanych pacjentów jest ogromna, jeszcze większa jest skala osób niezdiagnozowanych, które nie wiedzą o cukrzycy lub podniesionym poziomie cholesterolu. Oba zaburzenia nie dają bowiem przez długi czas objawów, a nieleczone prowadzą do bardzo poważnych konsekwencji zdrowotnych.
Dlaczego choroby metaboliczne są tak groźne?
Cukrzyca typu II ma wpływ na cały organizm. Obniża odporność i osłabia funkcjonowanie wielu narządów. Niestety z problemami zdrowotnymi mierzą się także pacjenci, którzy podjęli skuteczną terapię, chociaż są one zdecydowanie mniej poważne niż u osób, które cukrzycy nie leczą. Z kolei podniesiony poziom cholesterolu prowadzi do miażdżycy i choroby wieńcowej, bezpośrednich przyczyn udarów, wylewów i zawałów serca. Obie te choroby metaboliczne, szczególnie gdy idą w parze z dużą nadwagą lub otyłością, przyczyniają się do rozwoju innych chorób, również nowotworów. Dlatego zapobieganie im oraz ich leczenie jest tak bardzo ważne.
![](https://apteka-fit.pl/wp-content/uploads/2023/03/shutterstock_1979420852.jpg)
Jak leczyć choroby metaboliczne?
Aby leczyć choroby metaboliczne, jakimi są cukrzyca typu II oraz hipercholesterolemia, konieczna jest współpraca pacjenta z lekarzem. W przypadku cukrzycy często podejmowana jest farmakoterapia, chociaż w mniej poważnych przypadkach możliwe jest niefarmakologiczne leczenie cukrzycy. Również wysokie stężenie cholesterolu może być leczone farmakologicznie, chociaż u osób z nieznacznie podniesionymi wynikami w pierwszej kolejności zaleca się dietę oraz aktywność fizyczną.
Badania wykazały, że odpowiednio zbilansowana dieta i aktywność fizyczna znacząco poprawiają wyniki u osób z chorobami metabolicznymi. Są także zalecane przy podjęciu terapii farmakologicznej, a niekiedy pozwalają wrócić do zdrowia bez przyjmowania leków. Ruch i zdrowe odżywienie to także skuteczny sposób, by uniknąć obu tych chorób metabolicznych, znacząco zmniejszając ryzyko udaru, wylewu, zawału serca i części chorób onkologicznych.
Artykuł powstał przy współpracy z H-T. Centrum Medyczne.
Fot. Shutterstock.